1. Đôi nét về Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu
1.1 Lễ cúng Phước Biển có ý nghĩa gì?
Theo các tài liệu ghi chép, Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu, còn được gọi là Chrôi Rum Chếk, đã có lịch sử kéo dài hơn 300 năm. Đây là lễ hội dân gian lớn nhất tại vùng Vĩnh Châu, gắn liền với tín ngưỡng của cộng đồng Khmer. Lễ hội không chỉ giúp người dân nhớ ơn các thế hệ đi trước đã khai hoang lập địa, tạo ra vùng đất mới cho cuộc sống con người mà còn là dịp để tạ ơn trời đất, các vị thánh thần đã ban cho cuộc sống no đủ. Đồng thời, người dân cũng bày tỏ lòng biết ơn với biển cả đã mang lại nhiều tôm cá, những bãi bồi phù sa màu mỡ đã vun đắp nên những cánh đồng xanh tốt, trĩu nặng hạt lúa.
Trong suốt thời gian diễn ra Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu, mỗi đêm, các vị chư tăng và phật tử sẽ cùng nhau tổ chức lễ cầu an, cầu siêu với mong muốn đất nước thái bình, dân an, mưa thuận gió hòa và mọi gia đình đều ấm no. Ngoài ra, lễ hội còn tạo cơ hội cho người dân quây quần bên nhau, vui chơi, nhảy múa và tận hưởng không khí lễ hội, từ đó thêm phần tự hào về văn hóa truyền thống của dân tộc. Lễ cúng Phước Biển cũng có nhiều điểm tương đồng với Lễ hội Chôl Chnăm Thmây Sóc Trăng, cả hai đều phản ánh văn hóa đặc sắc của cộng đồng Khmer.
1.2 Lịch sử lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu
Theo nhiều tài liệu ghi chép, Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu ban đầu chỉ mang tính chất tự phát và được tổ chức với quy mô nhỏ. Người đầu tiên đã hình thành và khởi xướng lễ hội này là một nhà sư người Khmer tên là Ta Hu (hay còn gọi là cụ Hu). Ông đã dựng một ngôi tháp nhỏ trên giồng cát, và đến nay ngôi tháp đó vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Ông đã tổ chức lễ cúng để các tín đồ Phật tử trong vùng có dịp đến thắp hương và thành tâm cầu nguyện.
Bên cạnh ngôi tháp có một cây bồ đề lớn, với tán cây rộng rãi và cành lá sum suê. Trong đạo Phật, cây bồ đề được xem là biểu tượng của sự linh thiêng, luôn che chở và mang lại những điều tốt đẹp cho con người. Vì thế, ông chọn ngày 14/2 âm lịch, còn gọi là ngày pinh-bôr khe-phol-kun, để lập đàn dưới gốc cây bồ đề, cầu phước và cầu an cho người dân nơi đây. Thời điểm này thường có thời tiết yên bình, biển lặng, và cũng là mùa màng bội thu tôm cá của ngư dân, rất thích hợp để cầu mong may mắn và bình an.
Từ đó, lễ hội Chrôi Rum Chếk đã được hình thành và duy trì, trở thành một phần văn hóa truyền thống với ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Dần dần, lễ hội tại Sóc Trăng không chỉ dành riêng cho người Khmer mà còn được cả người Kinh và người Hoa ở vùng biển Vĩnh Châu tham gia, cùng nhau tổ chức để cầu mong những điều tốt lành và bình an.
2. Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ
Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu được tổ chức định kỳ vào ngày 14 và 15/2 âm lịch. Lễ hội diễn ra tại khóm Cà Lăng A Biển, phường 2, thành phố Sóc Trăng, thu hút rất đông khách thập phương đổ về để tham quan, hành lễ và trải nghiệm không khí tưng bừng, náo nhiệt.
3. Một số nghi thức độc đáo trong Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu
Do đã trải qua gần ba thế kỷ cùng với sự thay đổi của thời đại, nhiều phong tục và nghi lễ trong Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu đã có phần mai một. Thêm vào đó, những năm gần đây, dịch Covid đã ảnh hưởng đến các hoạt động lễ hội, khiến chúng bị hạn chế. Tuy nhiên, về cơ bản, Chrôi Rum Chếk vẫn bao gồm hai phần chính là Lễ và Hội. Phần Lễ bắt đầu với những nghi thức trang trọng và linh thiêng để rước tượng Phật từ chùa Sêrey Kro Săng (thuộc phường 2, thị xã Vĩnh Châu) đến nơi diễn ra lễ cúng.
Lễ hội cũng quy tụ nhiều đoàn xe, đội sadăm, và dàn nhạc lớn nhằm tạo nên không khí sôi nổi, thể hiện những nét văn hóa đặc trưng của cộng đồng dân tộc Khmer. Khi tượng Phật được đưa đến địa điểm lễ cúng, các vị chư tăng và Phật tử sẽ thành kính thực hiện nghi lễ chào Phật kỳ. Tiếp theo, lễ hội sẽ diễn ra với nghi thức cầu siêu, nhằm tưởng nhớ công ơn tổ tiên, tạ ơn trời đất và cầu mong mọi điều tốt lành cho bà con trong làng. Tại đây, một chiếc rạp lớn dài khoảng 20m sẽ được dựng lên để phục vụ cho các hoạt động của lễ hội.
Sau khi hoàn tất các nghi lễ cúng bái trọng thể, Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu sẽ tiếp tục với nhiều trò chơi dân gian độc đáo, giàu tính truyền thống của cộng đồng Khmer. Một số trò chơi phổ biến trong lễ hội bao gồm đua bò kéo xe, đua ghe ngo trên cạn, đẩy xiệp, thi đua tưới rẫy, và thi lượm củ hành. Bên cạnh đó, lễ hội còn có sự tham gia biểu diễn của các đoàn văn nghệ địa phương với những điệu Múa trống Sadăm vui tươi, hóm hỉnh và đầy màu sắc.
Trên đây là đôi nét độc đáo và thú vị về Lễ cúng Phước Biển Vĩnh Châu mà cẩm nang du lịch toplistviet.vn rất muốn giới thiệu đến bạn. Với những ý nghĩa to lớn trong việc gìn giữ văn hóa và các giá trị truyền thống lâu đời của khu vực này, đây sẽ là một lễ hội đặc sắc mà bạn không nên bỏ lỡ trong hành trình khám phá văn hóa độc đáo và phong phú của mảnh đất Sóc Trăng. Lễ hội này không chỉ mang lại cơ hội tuyệt vời để bạn tìm hiểu về những phong tục tập quán địa phương đặc trưng, mà còn là dịp để trải nghiệm những nét đẹp tinh thần sâu sắc của người dân nơi đây, từ các nghi thức truyền thống cho đến những hoạt động vui chơi giải trí đặc sắc. Hãy đến và cảm nhận không khí lễ hội, nơi bạn có thể hòa mình vào cuộc sống của người dân địa phương và cảm nhận sự ấm áp, hiếu khách của họ.
